نقش رستم
فارس / مرودشت
0 |
لیست علاقمندی ها |
نقش رستم نام مجموعه ای باستانی در روستای زنگی آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس است که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. مجموعه‌ای بی‌نظیر که تاریخ کهن سه دوره ایران باستان را در حافظه خود به یادگار دارد. از نقش خدایان عیلامی گرفته تا آرامگاه پادشاهان هخامنشی، نقوش برجسته پادشاهان ساسانی،آتشدان های سنگی و بنای کعبه زرتشت؛ نقش رستم گنجینه‌ی سراسر ارزشمندی است که برای ساعت‌ها بازدیدکنندگان را به تأمل وا‌می‌دارد. در دوره ی ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته است.
قدیمی ترین نقش موجود در نقش رستم مربوط به دوره ی عیلامی است که نقش دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را به تصویر کشیده بود ولی بعدها در دوره ی ساسانی، بهرام دوم بخش هایی از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را به جای آن تراشید. کعبه زرتشت بنای سنگی و بُرج مانند موجود در این محوطه است که به احتمال زیاد در دورهٔ هخامنشی ساخته شده بود، بر سه گوشهٔ این بنا دو کتیبه از شاپور اول و کرتیر نوشته شده است که از نظر تاریخی ارزش زیادی دارند. چهار آرامگاه دخمه ای در سینهٔ کوه رحمت کنده شده اند که متعلق به داریوش بزرگ، خشایارشاه، اردشیر یکم و داریوش دوم هستند که همهٔ آنها از ویژگی های یکسانی برخوردارند.
اردشیر بابکان نخستین کسی است که در این محوطه، سنگ نگاره ای تراشید و صحنهٔ تاجگیری اش از دست اهورامزدا را ثبت کرد. پس از وی نیز شاهان ساسانی صحنه های تاجگذاری خود یا شرح نبردها و افتخارتشان را بر سینهٔ کوه نقش کردند. اینکه اردشیر و پسرش شاپور دوم نقش برجسته هایی را در کنار نقش برجسته های همتایان هخامنشی خود در نقش رستم تراشیدند، احتمالاً نشان از راهکردی فرهنگی و سیاسی در تقلید از گذشته داشته است.
مجموعه نقش رستم در سال 1310 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.